- Đang online: 1
- Hôm qua: 200
- Tuần nay: 11990
- Tổng truy cập: 3,278,364
Những vần Thơ Thần của Mạc Đĩnh Chi?
- 225 lượt xem
Những vần Thơ Thần của Mạc Đĩnh Chi?
(Tượng Mạc Đĩnh CHi thờ tại Chùa Đậu)
Mạc Văn Trang
- 1. Một lá thư lạ
Mới đây tôi nhận được một lá thư rất lạ: Người viết không quen biết, cách xưng hô, lời lẽ trong thư rất xa lạ; nói những điều lạ lùng về thơ Thần, thơ Tiên của cụ Mạc Đĩnh Chi. Khi đọc đi đọc lại lá thư, tôi rất cảm kích vì có người lạ, ở nơi xa xăm đã bao năm trân trọng gìn giữ di sản của Tổ tiên mình nay muốn trao lại; tôi cũng tin rằng người viết thư này là lòng thành, chứ chẳng có động cơ gì khác… Dưới đây là nguyên văn lá thư đầu tiên của tác giả.
“ Ngày 15 tháng 3 năm 2013.
Kính gởi : Ngài TBT trang web mactoc.com.
Tôi là một người tại gia cư sĩ, pháp danh : Đức Huệ, sinh năm 1962, hiện sinh sống tại một tỉnh ĐBSCL, có đôi lời tâm sự với Ngài TBT.
Tôi rất đắn đo khi viết những lời này để gởi đến Ngài. Bởi nhiều năm trôi qua, tôi đã lưu giữ một di sản tâm linh vô giá có liên quan đến họ tộc của quí Ngài, nhưng không biết Ngài có sẵn lòng lắng nghe và đón nhận nó không. Vì đây là điều “nghìn thuở may chăng thấy một lần” và có rất ít người biết về nó nhưng hôm nay họ cũng đã thành người thiên cổ do tuổi già sức yếu. Tôi chỉ là người gìn giữ chứ không phải là người trong cuộc .
Không rõ quan điểm của ngài ra sao, tin hay không tin về việc tôi sắp nói ra. Riêng tôi, tổ tiên chúng ta dù khuất bóng từ lâu nhưng vẫn còn có một sứ mệnh thiêng liêng với non sông đất nước. Lúc nào cũng quan tâm dõi mắt nhìn về con cháu và khi cần nhắn nhủ dạy khuyên, các Cụ cũng sẵn lòng tiếp xúc với kẻ hậu sinh bằng hình thức này hay hình thức khác. Đó là sợi dây tâm linh nối liền nhiều thế hệ cũng như trong ta bao giờ dòng máu của tổ tiên vẫn lưu chảy trong tim. Đây là một sự thật khách quan đang tồn tại.
Kính thưa Ngài TBT.
Đó là những bài thơ sáng tác theo thể thơ Đường luật Thất ngôn bát cú vào năm Kỷ dậu (1969) tại miền nam nước Việt. Các bài thơ đã cãm ứng lòng thành của một người dân (ông già bán chuối). Ông gặp phải cảnh ngộ không may, gia đình bệnh tật ốm đau, chiến tranh ly tán. Ông cầu nguyện tổ tiên đất nước ông bà hiển linh phù hộ cho gia đạo bình yên, chỉ dạy cho ông được gặp thầy gặp thuốc, tai qua nạn khỏi. Lòng ngưỡng vọng của ông cùng các người thân sau ba ngày đêm thành tâm nguyện cầu. Cơ Tiên bắt đầu lay động , giáng bút xuất thần ra thơ khuyên nhủ.
Từ lâu, đã rõ những bài thơ Tiên có nguồn gốc là một vị quan to thuộc dòng họ Mạc sống cách nay hơn sáu thế kỷ (do căn cứ vào những dẫn liệu trong bài thơ).
Thời gian gần đây, tôi đã tìm thêm những tư liệu đầy đủ hơn trên các trang mạng và ngẫu nhiên biết đến trang web của quí ngài khi tra cứu những danh nhân nước Việt. Tôi rất mừng khi được tiếp xúc với một dòng tộc đã sưu tầm những giá trị lịch sử quí báu, trân trọng giữ gìn và qui tựu con cháu gần xa gom về một mối .
Tôi muốn biết ý kiến của ngài về vấn đề nầy ra sao. Tôi nghĩ rằng hơn mấy mươi năm gìn giữ, nay đã đủ nhân duyên để nó được trở về trong vòng tay đón nhận của quí ngài. Nếu ngài có lòng tín thành cởi mở, tôi sẽ sẵn sàng. Nếu không, thì xem như tôi đã làm mất thì giờ quí báu của ngài và xin ngài hãy xem như chúng ta chưa bao giờ tiếp xúc.
Nhân sắp đến ngày giỗ đã thông tin, 10 tháng 2 âm lịch hàng năm,
Kính cẩn vọng cầu sự hoan hỉ của tổ tiên.
Kính cẩn nghiêng mình trước những bài thơ Tiên tuyệt tác.
Chúc sức khỏe tràn đầy. Chúc họ tộc được nhiều an lạc
Trân trọng kính chào ngài TBT”.
2. Tình người kết nối
Tôi có chuyển lá thư này đến GS Phan Đăng Nhật và Ths Phan Đăng Thuận trong Ban Nghiên cứu của HĐMTVN để quan tâm xem xét, đồng thời trong đêm, viết thư ngay cho tác giả. Trong thư tôi nói lên sự cảm kích, lòng biết ơn và sự tin tưởng vào những điều tác giả viết; mong được đón nhận những vần thơ Thần, Tiên của cụ Mạc Đĩnh Chi mà tác giả đề cập; mong muốn được biết thêm về hoàn cảnh ra đời của những vần thơ Thần cũng như biết thêm về tác giả… “Đồng thanh tương ứng, đồng khí tương cầu”, qua thư trao đổi, chúng tôi trở nên gần gũi, tin tưởng. Người viết lá thư đó là ông NGÔ QUỐC TÂN cư sĩ tại gia với pháp danh Đức Huệ. Ông viết: “Quê tôi thuộc tỉnh lỵ Châu đốc cũ, nay là An giang. Tôi có một người anh họ, thường gọi là anh Ba Bê. Anh giao tiếp rộng với nhiều người. Anh lớn hơn tôi chừng 7 hay 8 tuổi gì đó. Khoảng năm 1978, tôi học lớp 9 phổ thông (tôi được 16 tuổi) . Trong một lần qua nhà anh chơi nhằm lúc anh đang chuyện trò cùng bạn, tôi chợt nhìn thấy một tập giấy cũ ghi chép một số bài thơ, đọc lướt nhanh thấy hay hay…
Khi anh rãnh rỗi, tôi có hỏi anh các bài thơ cầu cơ đó của ai đưa ? Anh cho biết là của một người bạn học chung trường sư phạm An giang tên là Tuấn Anh ấy chính là người chịu trách nhiệm ghi chép, ráp nối những con chữ rời rạc lại với nhau, đọc lên cho mọi người cùng nghe và cũng chính là nhân vật được đề cập tới trong bài thơ: “Hỏi việc thi cử ra sao” (Năm 1969, Anh Tuấn đang thi vào đệ thất, tức lớp 6 ngày nay). Còn ông già bán chuối chủ trì buổi cầu cơ là ba của anh. Địa điểm cầu cơ là tại nhà anh thuộc một làng quê nhỏ ven sông, nếu xuất phát đi từ bến đò tàu khách Long Xuyên trước kia thì mất khoảng hai giờ mới đến.
Người anh họ bảo tôi rằng: tôi có thích thì giữ lấy, nhớ giữ cẩn thận đừng để mất, còn anh phải lo nhiều việc khác, khi nào cần anh sẽ lấy lại.
Bẵng đi một thời gian, tôi không biết các anh đi đâu, nghe nói lại là vượt biên thất bại rồi sau đó không liên lạc được, sống chết ra sao, ai còn ai mất cũng không ai biết. Còn tôi lúc đó cũng theo gia đình di cư về vùng đất mới để làm ruộng khai hoang thuộc huyện Tam nông, Đồng tháp mười , không còn về quê cũ đã mấy mươi năm. Tôi thật sự lìa xa quê nhà từ đó. Hiện tôi đang cư trú tại Tiền giang sau một thời gian dài ở Cần thơ, Sài gòn kiếm sống…
Tổng quát là như thế. Còn những người khác tham dự trong đêm cầu cơ thì hoàn toàn không biết. Tôi chỉ là người “trung chuyển “ mà thôi.
Nhưng hôm nay, nếu nghiền ngẫm những lời thơ cũng có thể thấy hoàn cảnh sống của họ thời ấy: Năm 1969, chiến tranh, bệnh tật , đói nghèo (chấn chỉnh gia đình sóng gió qua), tâm tánh u mê (chớ lầm ma phật, phật là ma), hay ham chơi cùng bạn xấu (bạn bè ai dễ giúp ai đâu)…v.v…Tôi ghi chép lại cẩn thận và suýt mất mấy lần vì mối mọt, mưa bão. Sau đó cố gắng học thuộc nằm lòng một số bài. Bây giờ thì chắc chắn rồi! không còn lo mất nữa! Trong quá trình lưu giữ (từ năm 1978 đến nay), tôi thầm có gợi ý một số người bạn thân quen để chia sẻ tâm tư, nhưng tất cả thờ ơ và bảo rằng hoang đường ảo vọng… !
Năm 2011, nhân lúc lướt web tìm tài liệu thơ ca, các danh nhân đất Việt…tôi được dẫn đến trang web mactoc.com. Từ đó phát sinh ý nghĩ …mình giữ đã quá lâu rồi trong khi người trong dòng họ không hề hay biết. Tuổi đời mình đã quá 50, đã “tri thiên mệnh chưa” ?, đã “trăng tà bóng xế “, đã “lác đác sương rơi” trên mái đầu rồi ! Thôi còn chần chờ gì nữa. Lỡ “bơ vơ khách tục biết về đâu” thì sao ? rồi các bài thơ Tiên ấy sẽ về đâu ? Nhưng vẫn đắn đo, suy tư…họ có tin không ? hay bảo rằng mình có ý phá rối, ngụy tạo ? (Trời ơi, làm sao ai…ai mà sáng tác được như vầy!) Thế là hơn 2 năm trôi qua mới dám viết lời liên hệ ! Chắc Cụ Tổ cũng không rầy mình đâu! vì những lời khuyên nhủ ân cần này phổ biến ra chắc không có gì là trái đạo lý! Còn không, thì mình rút lui ngay, không liên hệ nữa .
Đọc thơ, nếu có chút kiến thức về giáo lý nhà Phật, sẽ hiểu sâu sắc hơn lời khuyên của Cụ về lý vô thường, vô ngã. Bỏ tâm chấp trước, dính mắc (ái trước), mở mang trí bát nhã (gươm trí huệ) diệt trừ phiền não tham sân si, (tức lòng tham vọng, hận thù, ngu dốt) cũng chính là quỉ quái yêu tinh (con ma lòng) cần khắc phục dần dần để thanh tịnh tâm từng bước…Nếu gặp các nhà văn chương uyên bác nghệ thuật thi văn, thâm hiểu Phật học đại thừa thì sẽ rộng đường tâm tư hơn nữa.
Đôi dòng chia sẻ cùng mọi người, có gì không phải xin hãy bỏ qua .
Chào thân ái”.
- 3. Những vần thơ Thần của cụ Mạc Đĩnh Chi?
Ông Ngô Quốc Tân – tức Thầy Đức Huệ đã gửi cho tôi những vần thơ Thần mà ông đã trân trọng, gìn giữ bao năm với niềm tin đó là di sản của cụ Mạc Đĩnh Chi. Tôi đã đọc đi đọc lại những vần thơ với lòng thành kính, tin tưởng bằng tâm thức của mình. Trong thơ có nhiều từ ngữ mang nội dung Phật pháp, phải có tri thức Phật học mới hiểu thấu đáo, có một số từ cổ, từ địa phương cần được chú thích…Nhưng tôi không phải nhà chuyên môn về lĩnh vực này nên chỉ đăng nguyên văn, không dám bàn luận, chú thích và … vẫn để một dấu hỏi (?), mong được các nhà chuyên môn thẩm định và phân tích ý nghĩa, giá trị của những vần thơ Thần này. Một lần nữa xin trân trọng cảm ơn ông Ngô Quốc Tân và những người đã ghi chép, trao truyền những vần thơ quý giá được giới thiệu dưới đây.
Những bài cầu cơ năm kỷ dậu
(Vào năm 1969)
Ngô Quốc Tân – “Đây là những bài thơ được ghi nhận sau 3 ngày đêm cầu nguyện ơn trên nhằm để hỏi bệnh tình khổ đau kéo dài nhiều năm không dứt. Đây là một sự thật xảy ra không thể nghĩ bàn tại một làng quê bên bờ sông Hậu vào năm 1969, sau năm Mậu thân loạn lạc, nghèo đói và chết chóc. Trong đêm có một số người tề tựu và hỏi han một số chuyện cá nhân. Cơ tiên đã giáng bút trả lời và có những lời khuyên thiết thực)”
1. Lòng thành cảm ứng
Cảm ứng lòng người động ý thơ
Huyền minh tiên tử giáng linh cơ
Tiền căn xã tắc còn tôn miếu
Hậu thế uy linh vẫn phượng thờ
Ấy vậy người trần mau gắng sức
Giữ lòng thanh tịnh chớ buông lơ
Theo thầy học đạo gìn tâm đức
Phật thánh thần tiên sẵn đợi chờ
Thấy kẻ thành tâm mãi vọng cầu
Từ nơi thanh cảnh ứng nên câu
Khuyên người bến giác sang nhanh chóng
Nhủ khách sông mê chớ lụy sầu
Xưa cảnh di lưu miền Hiệp phố
Nay gần đến lúc được hườn châu
Mộng đời ái trước càng thêm khổ
Tiếng khóc sơ sinh tiếng khóc đầu
Lam điền ngọc quí sắc tinh anh
Không thể đem so được tánh lành
Nếu để chần chờ khi tóc bạc
Ắt là hối tiếc thuở đầu xanh
Tuồng đời dâu bể nào đâu chắc
Cuộc thế treo chuông sợi chỉ mành
Lạc bước phong trần vương khổ lụy
Chỗ qui cựu vị chỗ tâm thành
2. Hỏi danh tánh vị giáng cơ :
Đáp lại tấm lòng ngưỡng vọng ân
Vốn xưa lưỡng quốc nể tôn thần
Lai kinh Nguyên chúa dường ê mặt
“ Ngọc tỉnh liên “ triều độc vĩ nhân
Áo mão cân đai khanh tướng xuất
Chiêu chương quốc sĩ vẫn thanh bần
Lời lành dụng ý khuyên nhau tỉnh
Ráng một hội nầy lập lấy thân
(Căn cứ vào bài thơ Ngọc tỉnh liên, mới biết vị thần tiên ứng cơ là Lưỡng quốc trạng nguyên Mạc Đỉnh Chi – vào thời vua Trần Anh Tông , chứ người không nói thẳng là ai- Ngô Quốc Tân )
Cơ mầu tận diệt dễ thường đâu
Chốn chốn điêu linh lắm thảm sầu
Chặt dạ kiên trì an phận bạc
Bền lòng tịnh niệm lúc đêm thâu
Càn khôn chấn động toàn rung chuyển
Vũ trụ âm u khắp địa cầu
Đến thế con người cam bất lực
Chỉ còn ngưỡng vọng đức ân sâu
3. Cho từng người muốn hỏi :
Cho cậu 9:
Tinh thần ngự trị ở nơi thân
Chớ để mòn hao sút giảm dần
Với lối điều hành đừng lạm dụng
Dù cho lương thực cũng cân phân
Tu binh huấn mã cho tinh nhuệ
Cử giáo đề thương chuyển sức thần
Lâm trận để rồi ta thắng trận
Nhược bằng sơ suất khốn cho thân
Muôn việc nên hư cũng tại mình
Đừng cho ma lực chủ tâm linh
Tri cơ hiểu rõ cơ mầu nhiệm
Liễu sự tường thông sự bất bình
Giữ vẹn lời nguyền như thệ hải
Gìn câu đạo đức ví sơn minh
Cầu trên Đức Phật ngài ban bố
Cho kẻ trần mê thoát tục tình
Cho cậu 8:
Chấn chỉnh gia đình sóng gió qua
Chớ lầm ma phật phật là ma
Mơ điều đoan chánh tâm thuần chánh
Tưởng việc tà gian ý vạy tà
Áo não tâm cang niềm thống hận
Tịnh bình đón nếm giọt ma ha
Cho hồn dịu mát và tươi tỉnh
Vẹn vẽ đường tu mới gọi là
Nghe tiếng chuông ngân tỉnh cuộc trần
Sao còn lâm lụy chốn mê tân
Hồn lưu chung ái hoài xuân mộng
Phách lạc tường vân ngất mấy tầng
Sum họp dương trần con với vợ
Chia lìa u hiển chỉ đơn thân
Dĩ tri kiến ngã hườn vô ngã
Còn ước mơ chi lắm nợ nần
Cho cậu 5:
Trăng tà bóng xế rọi cành dâu
Lác đác sương rơi điểm mái đầu
Thấm thoát đường trần đi sắp mõn
Bơ vơ khách tục biết về đâu
Di đà sáu chữ chuyên tâm niệm
Đạo lý ba môn gắng chí cầu
Nên hãy tự mình lo chấn chỉnh
Bạn bè ai dễ giúp ai đâu
(chú thích : vài ngày sau thì cậu mất )
Cho cậu 10:
Muôn việc trầm thăng ở cõi trần
Khác chi tan hiệp nhóm phù vân
Mưa chiều ảm đạm còn giăng phủ
Nắng sớm vầng dương lộ trắng ngần
Phải ráng bền lòng lo tích đức
Nên cần chặt dạ để tu thân
Phước lành của Phật ngài ban bố
Khổ ách oan khiên giải dứt lần
( Hỏi việc thi cử )
Mạng lý sẵn dành chớ vội chi
Lại cầu mãi mãi việc cho thi
Cần lo lập đức cho tinh tấn
Sẽ có ngày kia kiến diệu kỳ
( Hỏi việc bệnh nặng kéo dài )
Căn bệnh là do quả bất lành
Khuyên chàng bạch diện kẻ thơ sanh
Cam lòng chịu trả cho xong nợ
Cầu Phật ban cho quả phúc lành
Tuy vậy nhưng rồi cũng sẽ qua
Kia là diệu dược nước ma ha
Gác sầu mật niệm lo tinh tấn
Sẽ hưởng ân oai Đức Phật đà
4 . Hỏi tinh tấn tu hành ra sao.
Một quyết khai sơn phá thạch đầu
Đừng cho lung lạc chí mày râu
Đường dài lặng lẽ nhanh chân bước
Nẻo vắng lần qua mấy nhịp cầu
Lắm lúc lao thân vào vực thẵm
Nhiều khi mạo hiểm xuống hang sâu
Anh hùng ngộ biến vung tay kiếm
Quỷ quái yêu tinh rạp cúi đầu
5 . Khuyên không cầu cơ nữa :
Chiến họa còn đang loạn thế cờ
Nào ai coi bói lại xin thơ
Mọi điều mê tín nên chừa bỏ
Lắm việc dị đoan rất phỉnh phờ
Cần phải dọn mình cho kịp buổi
Để phòng tránh nạn lúc nguy cơ
Từ nay sắp đến càng tiêu diệt
Có chắc gì đâu sự sống hờ
Từ rày chớ gọi đến thiêng liêng
Cần phải trau tria phận sĩ hiền
Bởi lẽ cơ đàn khi giáng bút
Xem dường vị nể chút tình riêng
Thánh thần đâu há tâm tư ấy
Mà chỉ chung lo một mối giềng
Lời lẽ tận tình xin cáo biệt
Chúc ngày hậu vận phúc tròn duyên
6 . Tạm biệt
Cơ huyền chỉ dẫn bấy lâu nay
Bởi có thiện duyên mới tỏ bày
Huynh đệ xưa cùng chung có một
Nay vì phẩm vị hóa thành hai
Tình xưa gắn bó không phai lạt
Nghĩa cũ keo sơn mối cảm hoài
Vậy kể từ nay xin tạm biệt
Sẽ còn hẹn gặp buổi trùng lai
(không còn ứng cơ nữa, nhưng một số còn cầu nên quỷ đã vào cơ )
7 . Quỷ vào cơ
Ta là chúa quỷ
Diện kiến quý huynh
Muốn hỏi điều gì
Tùy cơ ứng biến
(Cơ quay trở lại có ý rầy la )
8. Bị rầy
Cơ đàn giáng bút thị thần tiên
Không khéo rồi ra quỷ nhập liền
Ta đã hộ trì cho lắm lúc
Xin người nên nể một lời riêng
9 . Nhắn nhủ lần cuối :
Ít hàng nhắn nhủ kẻ hiền nhân
Cố gắng phen ni rãnh nợ nần
Ở cõi ta bà toàn uế trược
Về nơi phật cảnh lắm thanh tân
Muôn năm mới có kỳ ngươn hạ
Nghìn thuở may chăng thấy một lần
Chớ để đò chiều khi trễ huốt
Nghẹn ngào u uất lệ sầu dâng
Lời lẽ phân trần đã biện minh
Giữa đây nam nữ rõ chơn tình
Y hành chánh đạo đừng xao lãng
Cơ bút ghi lòng dạ kỉnh tin
Chí đúc ôn nhu nơi cửa Khổng
Tâm rèn sĩ khí chốn sân Trình
Chờ ngày mở hội đăng khoa bảng
Rõ mặt nhân hiền đạng hiển vinh
( Ghi năm kỷ dậu 1969)
(Hình do ông Ngô Quốc Tân st gửi kèm)
Viết bình luận
Tin liên quan
- GƯƠNG SÁNG DÒNG HỌ QUA CÁC THỜI ĐẠI VIỆT NAM!
- Trao đổi tâm tình VIỆC HỌ (ĐẤT TỔ ĐƯỜNG DÒNG HỌ) VÀ NGƯỜI LÀM VIỆC HỌ
- CÓ HAI THỨ CHA MẸ CẦN TRANG BỊ CHO CON CÁI, VÀ CHỈ HAI THỨ ĐÓ LÀ ĐỦ
- ĐI TÌM DẤU XƯA CHUYỆN CŨ CỦA DÒNG HỌ Ở CAO BẰNG – Ký sự của Đào Tiến Thi, 8/11/2015 (công tác tại Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam) –
- MỘT THANH NIÊN NGƯỠNG MỘ CỤ MẠC ĐĨNH CHI – Mạc Văn Trang – 24/10/2015 –
- HUYỀN TÍCH DƯƠNG KINH Những giai thoại “Siêu Linh Huyền Bí” (tiếp theo và hết) –
- HÃY ĐỂ NGƯỜI XƯA LÊN TIẾNG
- Ý KIẾN VỀ BÀI “CẤM PHÓNG UẾ VÀO LỊCH SỬ” CỦA HOÀNG THIẾN PHỦ
- KÝ ỨC VỀ MẠC TỘC HẢI DƯƠNG TẠI TP.HCM – SƠ KHAI CỦA MẠC TỘC TP.HỒ CHÍ MINH
- KÝ ỨC VỀ NHỮNG NGÀY THAM GIA SINH HOẠT BAN LIÊN LẠC HỌ MẠC HÀ NỘI
- Nguyễn Bỉnh Khiêm (1491-1585) – Tiểu sử và Sự nghiệp –
- Danh sách các chi họ Mạc và các chi họ gốc Mạc ở Nghệ An
- NGHỆ THUẬT THỜI MẠC
- Đoán định lại thân thế Nguyễn Dữ và thời điểm sáng tác “Truyền kì mạn lục”
- CHÍNH QUYỀN NHÀ NƯỚC THỜI MẠC
- LỊCH SỬ ĐIỆN SÙNG ĐỨC TỔ ĐƯỜNG MẠC TỘC VIỆT NAM
- ĐỊA CHỈ MỘT SỐ DI TÍCH NHÀ MẠC VÀ DANH THẮNG CƠ BẢN Ở TỈNH CAO BẰNG
- THÔNG BÁO CỦA HỘI ĐỒNG MẠC TỘC VIỆT NAM VỀ TRANG WEB “ mactoc.com” MỚI.
- HẬU TÁI ĐỊA DANH CÓ TỪ THỜI NHÀ MẠC
- Danh sách các chi họ Mạc và các chi họ gốc Mạc ở Bắc Giang