- Đang online: 0
- Hôm qua: 640
- Tuần nay: 12671
- Tổng truy cập: 3,418,753
Trao đổi tâm tình VIỆC HỌ (ĐẤT TỔ ĐƯỜNG DÒNG HỌ) VÀ NGƯỜI LÀM VIỆC HỌ
- 2565 lượt xem
Trao đổi tâm tình
VIỆC HỌ (ĐẤT TỔ ĐƯỜNG DÒNG HỌ) VÀ NGƯỜI LÀM VIỆC HỌ
I. ĐẤT TỔ ĐƯỜNG DÒNG HỌ.
Việt Nam có đất Tổ vua Hùng-cả nước hướng về nguồn cội tôn thờ, có quốc sử khắc sâu trong ký ức quốc dân từ đời này đến đời khác. Trong quốc dân Việt Nam có các dòng họ. Dòng họ Mạc có địa linh phụng thờ Thủy tổ Mạc Hiển Tích, Viễn tổ Mạc Đĩnh Chi tại thôn Long Động, xã Nam Tân, huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương trên 1000 năm lịch sử.
Trong bối cảnh lịch sử 1527-1592, ở Thăng Long vương triều Mạc thịnh trị, từ 1593-1683 vương triều Mạc thất thủ phải di tán lên Cao Bằng và nhiều nơi trong nước, thay tên, đổi họ, mai danh ẩn tích, các đền, điện, lăng mộ tiên đế, liệt tổ, liệt tông, bị quân Lê-Trịnh triệt phá…họ Mạc lúc đó trong cảnh “ sống bị truy sát, mồ mả tiên tổ bị hủy hoại…”. Từ lòng hiếu nghĩa, hậu thế họ Mạc gốc Mạc đã tri ân tiên đế họ Mạc phụng thờ tại từ đường chi họ mình như chi họ Mạc Cổ Trai Hải Phòng, chi họ Phạm, gốc Mạc Nam Định và trưởng các chi họ Mạc, gốc Mạc các nơi phụng thờ liệt tổ, liệt tông họ mình tại nhà thờ gia tộc.
Dưới ngọn cờ đổi mới, những lời tiên tri của Trạng Trình-Nguyễn Bỉnh Khiêm-thời Mạc đã, đang trở thành hiện thực “Tứ bách niên tiền chung phục thủy/Thập tam thế hậu dị nhi đồng”… Vấn đề đặt ra kéo dài nhiều năm “không thể phụng thờ các tiên tổ họ cùng bàn thờ của gia tiên trưởng họ được”. Vì từ năm 1993 nhà nước đã cấp sổ quyền sử dụng nhà đất cho nhân dân nói chung, gia đình ông bà trưởng họ nói riêng, nhưng “từ đường tổ họ có từ rất nhiều đời (từ hậu duệ của Thủy tổ Mạc Hiển Tích, Viễn tổ Mạc Đĩnh Chi…), năm 1993 mới cấp sổ đỏ-địa linh tổ họ đã bị thôn tính, không có chỗ đặt bát hương thờ tổ họ”. Với lập luận này, Hội đồng chi họ Mạc, gốc Mạc nhiều nơi, trong đó có chi họ Mạc thôn Long Động, xã Nam Tân, Nam Sách, Hải Dương đã đề nghị chính quyền địa phương can thiệp với gia đình trưởng họ để bảo tồn chân linh tiên tổ tại đất tổ đường dòng họ, tạo sự an hòa dòng họ. Chính quyền tư vấn có tình có lý, Hội đồng chi họ kiên trì thuyết phục, gia đình trưởng họ có lòng hiếu nghĩa với tổ tiên. Đất tổ đường dòng họ Mạc thôn Long Động, xã Nam Tân, huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương được giải quyết :Từ đường phụng thờ chân linh Mạc tiên công tự Văn Tĩnh được phục dựng, tọa lạc tại đất tổ họ để lại(trưởng họ Mạc Văn Thịnh).
II. VIỆC HỌ VÀ NGƯỜI LÀM VIỆC HỌ.
(Dựa bài của PGS-TS. Mạc Văn Trang)
- Việc họ( Từ Mạc tộc Việt Nam đến Mạc tộc làng, ấp) :
- Tập hợp, đoàn kết dòng tộc, xây dựng tổ chức để hoạt động của các dòng họ vào nền nếp bền vững và cùng giúp nhau phát triển.
- Nghiên cứu lịch sử dòng họ, lập phả hệ để hiểu rõ ngọn nguồn,làm cơ sở cho kết nối dòng tộc …
- Chiêu tuyết Tổ tiên “lấy lại công minh lịch sử và công bằng xã hội cho nhà Mạc”(GS Văn Tạo); khẳng định những gia trị của họ Mạc, nhà Mạc đóng góp cho lịch sử nước nhà…Muốn vậy phải chủ động nghiên cứu về họ Mạc, nhà Mạc và tranh thủ các nhà nghiên cứu ở Trung ương và địa phương về những vấn đề liên quan nhằm cung cấp những cơ sở khoa học …
- Đẩy mạnh hoạt động tuyên truyền để các thế hệ Mạc tộc hiểu biết về dòng tộc, tự hào, tự tin, tiếp tục phát huy truyền thống của dòng tộc, đóng góp tích cực cho xã hội và góp phần thay đổi những định kiến sai lệch của xã hội về nhà Mạc, họ Mạc …
- Bảo tồn, tôn tạo, xây dựng các di tích lịch sử văn hóa, tâm linh của dòng họ để thờ phụng Tổ tiên, lưu truyền những gia trị văn hóa lịch sử trong dòng tộc và trong xã hội;
- Tổ chức các ngày giỗ, ngày lễ hội của dòng tộc sao cho thể hiện văn hóa tâm linh cao đẹp và thích hợp với thời đại văn minh.
- Đối ngoại cũng là việc lớn. Tất cả những nhiệm vụ trên đều đòi hỏi phải đối ngoại khôn khéo để tranh thủ sự hiểu biết, cảm thông, đồng tình, ủng hộ của Đảng bộ, chính quyền các cấp; của nhân dân các địa phương; của Trung ương đến địa phương; của các dòng họ khác, của các cá nhân và tập thể ở trong và ngoài nước giúp đỡ, ủng hộ Mạc tộc…
- Tạo nguồn tài chính cho các hoạt động của HĐMTVN và HĐMT các địa phương là một nhiệm vụ cơ bản và cấp thiết. Lâu nay mọi chi phí đều trông vào lòng hảo tâm, thơm thảo của con cháu Mạc tộc. Một số anh chị em đóng góp rất nhiều lần đến nỗi tôi thấy rất ái ngại. Làm sao tạo được nguồn tài chính ổn định, bền vững cho các hoạt động thường xuyên của tổ chức là vấn đề lớn, đòi hỏi nhiều tâm huyết và sáng kiến. Tất cả các nhiệm vụ trên đều là cơ bản, liên quan, tương tác lẫn nhau; từng lúc có nhiệm vụ nào đó nổi lên cấp thiết, cần tập trung giải quyết.
Những nhiệm vụ trên là bền vững, thường xuyên, còn các công việc và cách tổ chức thực thi thì tùy cơ ứng biến. Từ những nhiệm vụ trên sẽ lựa các công việc và cách tổ chức để thực hiện.
- Người làm việc họ :
- Người làm việc họ phải là người nhận thức rõ ràng nhiệm vụ trên, luôn tâm niệm thực hiện những nhiệm vụ đó từng bước sao cho ngày một tốt đẹp hơn ( thường gọi là tâm huyết ). Người lãnh đạo phải quan tâm toàn diện các việc, chịu trách nhiệm về tất cả các việc, dù mình chỉ chuyên sâu vào một việc; người được giao một việc, cố làm cho tốt việc đó, nhưng vẫn phải để tâm đến các việc còn lại, để không ngộ nhận “mỗi việc tôi làm là quan trọng nhất”! Có vậy mới hiểu nhau, thông cảm lẫn nhau, chia sẻ niềm vui chung, trách nhiệm chung. Đồng thời cũng biết rằng : mình chỉ làm được phần nào thôi, phải huy động được nhiều ba con Mạc tộc làm việc họ thì mới thành công và nối tiếp được mãi mãi…Đó là cơ sở của tình đoàn kết thực lòng, thực sự, vì trách nhiệm chung của dòng tộc.
- Người làm việc họ phải có năng lực “vận động quần chúng”,phát hiện, tập hợp đoàn kết bà con trong dòng tộc thành tổ chức, vận động nhiều người tham gia việc họ ngày càng đông vui, gắn bó; phát huy được nhiều sáng kiến của bà con trong các hoạt động; các hoạt động mở rộng hơn, kết quả hơn…Việc họ không phải của một số người mà của cả cộng đồng Mạc tộc !
- Người làm việc họ phải có năng lực cụ thể hóa những việc trên thành chương trình, kế hoạch thực thi được. Cái khó của làm việc họ là “ba không” : không lương, không trụ sở, không phương tiện (tiền, vật tư, phương tiện kỹ thuật), mà phải tự tạo ra được đến đâu làm đến đấy ! Do vậy “kế hoạch” không giống như của Nhà nước, Doanh nghiệp…Kế hoạch phải là những công việc cụ thể, thiết thực, được đông đảo bà con hiểu rõ, tham gia, ủng hộ mới thành công. Cho nên việc họ, nói ra thì dễ, làm thì vô cùng khó.(Những kế hoạch viển vông, những việc vội vàng thường thất bại và để lại những điều không hay).
- Người làm việc họ phải có đầu óc tổ chức, hiểu biết công việc, hiểu biết con người; biết ai dùng vào việc gì, biết giá trị của mỗi con người để trân trọng, sử dụng đúng người, đúng việc, phát huy giá trị của từng người trong tổ chức. Làm việc họ chẳng ai hám phần thưởng, bằng khen, huân chương, nhưng trân trọng đánh giá đúng từng việc, từng người, từng tập thể mới đoàn kết phát huy được sức mạnh của tập thể, của toàn thể cộng đồng Mạc tộc.
- Người làm việc họ phải sử dụng các nguồn lực thật tiết kiệm, hiệu quả và thanh liêm, công khai, minh bạch. Vì làm việc họ đựa vào vận động sự đóng góp tiền của, công sức, phương tiện của bà con, của những nhà hảo tâm, nếu sử dụng không chính đáng, hiệu quả, không công khai, minh bạch kịp thời thì nẩy sinh sự nghi ngờ, thậm chí mất lòng tin. Từ đó không chỉ hỏng việc mà còn gây nghi ngờ, mất đoàn kết trong cộng đồng dòng họ.
- Người làm việc họ phải tự học, nâng cao “văn hóa làm việc họ”. Ít nhất là phải đọc tài liệu về Mạc tộc, đọc Bản tin họ Mạc và thông tin trên trang Web Mạc tộc để có những hiểu biết cơ bản về dòng tộc, cặp nhật thông tin hoạt động của cộng đồng Mạc tộc…từ đó nâng cao hiểu biết dần về việc họ, gắn bó tâm huyết hơn và tham gia góp ý, chia sẻ về việc họ cùng cộng đồng Mạc tộc. Bản thân tôi khi tham gia vào việc họ mới tìm đọc tài liệu về việc họ, dần dần “giác ngộ”, gắn bó với việc họ…
- Phong cách làm việc họ. Tôi nghĩ ai đã nhận làm việc họ đều là có tâm với họ, chả ai lại mưu mô kiếm chác gì ở cái việc “ba không”này. Nhưng có những người từng làm quan chức, giáo sư, doanh nhân, sĩ quan…lúc làm việc họ lại không mấy thành công, có lẽ do phong cách chưa phù hợp. Làm việc họ đòi hỏi sự giản dị, chân thành, lắng nghe tôn trọng mợi người, dân chủ bàn bạc, tạo được không khí tin cậy, đồng thuận; đòi hỏi sự mềm mỏng linh hoạt, kiên nhẫn trong công việc và trong ứng xử để đạt kết quả công việc. Hay tự ái, độc đoán, gia trưởng dễ hỏng việc. Sẵn sàng thành thật đối thoại với mọi người, mọi ý kiến trái ngược và công khai, minh bạch kịp thời để cảm thông, tin cậy nhau là tác phong của người làm việc họ. Khôn khéo là rất cần, nhưng tôi kỵ dùng các âm mưu, thủ đoạn.
LỜI KẾT
Dòng họ Mạc Hiển Tích, có nguồn cội địa linh – thôn Long Động, xã Nam Tân, huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương, có chiều dài và chiều rộng lịch sử, đóng góp nhiều công sức lớn lao trong sự nghiệp dựng nước và giữ nước của dân tộc trong các thời đại. Dù hoàn cảnh nào, dưới hình thức nào, hậu duệ họ Mạc vẫn duy trì được “việc họ” và các thế hệ nối tiếp “làm việc họ”, góp phần phục thủy vương triều Mạc và dòng họ Mạc từ khi có đường lối đổi mớ của Đảng.
Dưới ánh sáng của đường lối đổi mới : “Tứ bách niên tiền chung phục thủy/Thập tam thế hậu dị nhi đồng”-Vương triều Mạc được đánh giá lại, phụng thờ các tiên đế họ Mạc ở kinh thiên Hoàng thành Thăng Long, Hà Nội; phục dựng khu tưởng niệm các vua nhà Mạc ở Dương Kinh, Hải Phòng; nhiều từ đường tổ họ Mạc gốc Mạc trong hơn 500 chi họ Mạc, gốc Mạc trong cả nước được phục dựng; hệ thống Mạc tộc : Mạc tộc Việt Nam, Mạc tộc các tỉnh, thành, quận, huyện xã, thôn… được thành lập. Đặc biệt xuất bản 3 lần gương sáng dòng họ, 2 lần xuất bản HBTP họ Mạc Việt Nam…là niềm tự hào, trân trọng tấm gương sáng cho con cháu đang sống và các thế hệ nối tiếp noi theo, kế tục một cách xứng đáng công tích vẻ vang của tổ tiên…
Ngạn ngữ có câu : …Sống có nhà, chết có mồ và nơi thờ cúng…câu nói đọng mãi trong ký ức mọi người. Trong đó có cộng đồng dòng họ Mạc. Tuy nhiên,trong thực tế, có hiện tượng người sống tranh chấp nhà đất-nơi thờ tổ họ, tranh chấp thế thứ; họ viên tranh cãi ồn ào không có lời kết…Tôi nghĩ, “Việc họ-Đất tổ đường dòng họ và người làm việc họ” là nội dung cốt lõi trong hoạt động của dòng họ. Những người làm việc họ cần sự kiên nhẫn, mềm dẻo, để hòa giải những trường hợp trên, hướng mọi người tâm phục, khẩu phục. Làm việc họ, nếu chỉ tận tâm, tận lực mà thiếu trí tuệ, kinh phí thì cũng khó thành đạt. Phải biết kết hợp hài hòa tâm, trí, thể, tài (Tâm đức, trì tuệ, thể lực, tài chính) thì việc họ mới viên mãn-Nội bộ đồng thuận, từ đường tổ họ khang trang… Ông Nguyễn Trọng Ngưỡng gốc Mạc ở xã An Bình, huyện Nam Sách(chủ tịch MTHD tại TPHCM); ông Mạc Xuân Hoàng xã Thanh Quang, huyện Nam Sách(phó chủ tịch MTHD tại TPHCM), đang sinh sống tại TP.HCM, ông Mạc Văn Kết, trưởng họ Mạc thôn Long Động, xã Nam Tân, huyện Nam Sách( thành viên HĐMTHD) – Các ông bàn việc họ và làm việc họ có hiệu quả thiết thực, góp phần phục dựng từ đường họ Nguyễn Trọng gốc Mạc ở thôn An Đông, xã An Bình, huyện Nam Sách; từ đường họ Mạc tại thôn Tống Xá xã Thanh Quang, huyện Nam Sách; từ đường Mạc tiên công tự Văn Túc thôn Long Động, xã Nam Tân, huyện Nam Sách ……… khang, linh, phúc, lộc và đến bây giờ, việc họ không chỉ việc cúng giỗ, trùng tu nhà thờ, sửa sang phần mộ, tổ chức lễ hội, khánh thành nhà Bia …còn là dòng họ khuyến học, dòng họ xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư
Mạc Xuân Kỷ-MTHD tại TPHCM-2017
Đăng tải: BBT Mactoc.com – HSH
Viết bình luận
Tin liên quan
-
GƯƠNG SÁNG DÒNG HỌ QUA CÁC THỜI ĐẠI VIỆT NAM!
-
CÓ HAI THỨ CHA MẸ CẦN TRANG BỊ CHO CON CÁI, VÀ CHỈ HAI THỨ ĐÓ LÀ ĐỦ
-
ĐI TÌM DẤU XƯA CHUYỆN CŨ CỦA DÒNG HỌ Ở CAO BẰNG – Ký sự của Đào Tiến Thi, 8/11/2015 (công tác tại Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam) –
-
MỘT THANH NIÊN NGƯỠNG MỘ CỤ MẠC ĐĨNH CHI – Mạc Văn Trang – 24/10/2015 –
-
HUYỀN TÍCH DƯƠNG KINH Những giai thoại “Siêu Linh Huyền Bí” (tiếp theo và hết) –
-
HÃY ĐỂ NGƯỜI XƯA LÊN TIẾNG
-
Ý KIẾN VỀ BÀI “CẤM PHÓNG UẾ VÀO LỊCH SỬ” CỦA HOÀNG THIẾN PHỦ
-
KÝ ỨC VỀ MẠC TỘC HẢI DƯƠNG TẠI TP.HCM – SƠ KHAI CỦA MẠC TỘC TP.HỒ CHÍ MINH
-
KÝ ỨC VỀ NHỮNG NGÀY THAM GIA SINH HOẠT BAN LIÊN LẠC HỌ MẠC HÀ NỘI
-
HAI BÀI THƠ của GS VĂN TẠO và TS HOÀNG LÊ
- Nguyễn Bỉnh Khiêm (1491-1585) – Tiểu sử và Sự nghiệp –
- NGHỆ THUẬT THỜI MẠC
- Danh sách các chi họ Mạc và các chi họ gốc Mạc ở Nghệ An
- ĐỊA CHỈ MỘT SỐ DI TÍCH NHÀ MẠC VÀ DANH THẮNG CƠ BẢN Ở TỈNH CAO BẰNG
- CHÍNH QUYỀN NHÀ NƯỚC THỜI MẠC
- Đoán định lại thân thế Nguyễn Dữ và thời điểm sáng tác “Truyền kì mạn lục”
- LỊCH SỬ ĐIỆN SÙNG ĐỨC TỔ ĐƯỜNG MẠC TỘC VIỆT NAM
- Họ Mạc, Nhà Mạc trong lịch sử
- Danh sách các chi họ Mạc và các chi họ gốc Mạc ở Bắc Giang
- HẬU TÁI ĐỊA DANH CÓ TỪ THỜI NHÀ MẠC