HỌ NGUYỄN THANH HOA, GỐC MẠC Ở PHÙ LƯU THƯỢNG, HUYỆN ỨNG HÒA, THÀNH PHỐ HÀ NỘI

HỌ NGUYỄN THANH HOA, GỐC MẠC Ở PHÙ LƯU THƯỢNG,

HUYỆN ỨNG HÒA, THÀNH PHỐ HÀ NỘI

 

Nguyễn Văn Dũng

 

Hôm vừa rồi nhân họp mặt đầu xuân của Ban liên lạc họ Mạc Hà Nội, cụ Nguyễn Văn Dũng cho biết sau bao nhiêu năm ly tán, mất liên lạc, nay đã tìm ra nguồn cội. được sum họp dòng tộc, vô cùng sung sướng, cảm động… Xin trân trọng giới thiệu bài viết của Cụ Dũng chia sẻ cùng bà con…

 

Làng Phù Lưu Thượng, xã Phù Lưu, huyện Ứng Hòa, thành phố Hà Nội có 12 cửa họ Nguyễn khác nhau. Để phân biệt với các họ Nguyễn khác, dân làng từ hàng trăm năm nay vẫn gọi họ Nguyễn này là họ gốc Mạc và họ Nguyễn này là họ Nguyễn Thanh Hoa.

 

Gia phả gốc có ghi làng Văn Liễu, tổng Gia Viễn, huyện Tống Sơn, trấn Thanh Hoa. Huyện Tống Sơn tức là huyện Hà Trung ngày nay, trấn Thanh Hoa tức là tỉnh Thanh Hóa ngày nay.

 

Cụ viễn tổ là Nguyễn Phúc Thọ, giỗ ngày 24 tháng 2, mộ táng tại nơi phát tích.

 

Cụ thủy tổ, đời thứ nhất về Phù Lưu là cụ Nguyễn Phúc Thành, giỗ ngày mồng 2 tháng 4, mộ táng tại cánh đồng Thượng Làng ở Phù Lưu Thượng.

 

Cụ bà là Vũ Thị Hàng Nhất, hiệu Từ Mậu, giỗ ngày 15 tháng giêng, mộ táng tại đống Mả Giờ.

 

Gia phả của các nhà trong họ đều có ghi đầy đủ thế thứ từ đời thứ nhất đến đời thứ 10, thứ 11, thứ 12, thứ 13, kéo dài cho đến nay chừng 350 năm.

Viết đến đây, chúng tôi, đang băn khoăn trước hai câu hỏi lớn:

–         Người sinh ra cụ thủy tổ Nguyễn Phúc Thành là cụ Nguyễn Phúc Thọ. Vậy người sinh ra cụ Nguyễn Phúc Thọ là ai?

–         Gốc gác của họ chúng tôi có phải đã từ họ Mạc đổi ra  không ?

Người Việt Nam ta thường hay xỉ nhục nhau: anh là người mất gốc.

Chúng tôi băn khoăn nhiều về câu cửa miệng ấy, cho nên thường vẫn cùng nhau tìm cách truy tìm gốc gác của dòng họ mình.

 

May thay, khi đọc cuốn Hợp Biên Thế Phả họ Mạc (sách của ban liên lạc họ Mạc Hà Nội, nhà xuất bản  Văn hóa dân tộc, 2007), chúng tôi bắt gặp một đoạn trong lời tựa “Mạc Thị Thế Phả Tự” của cụ Hoàng Trung Tử viết năm 1876 như sau: “… Từ sau năm Nhâm Thìn đời Hồng Ninh (1592) trải cơn binh biến… con cháu có kẻ tan tác bốn phương… đều phải thay họ đổi tên, như họ Hoàng ở Thượng Ốc, họ Phạm ở Thanh Đặng, họ Lều ở Nhị Khê… còn như ở Phú Xuyên, Từ Liêm, An Lũng thì đổi thành họ Nguyễn. Cũng là họ Nguyễn ở Phù Lưu, Giáp Sơn…”

 

Chúng tôi đã mất công dò hỏi các làng Phù Lưu khác ở Bắc Bộ và ở Trung Bộ thì đều được trả lời: ở đó không có họ Nguyễn gốc Mạc. Vậy thì Phù Lưu nói ở trong Hợp Biên Thế Phả họ Mạc đích thị là chỉ về Phù Lưu ở Ứng Hòa, Hà Nội.

 

Và cũng trong Hợp Biên Thế Phả họ Mạc (sách đã dẫn) chúng tôi còn bắt gặp một họ Nguyễn ở làng Vọc, xã Vụ Bản, huyện Bình Lục, tỉnh Hà Nam. Gia phả của dòng họ này có ghi: cụ Nguyễn Phúc Nhân là thủy tổ của dòng họ vốn có tên là Mạc Phúc Nhân, đến từ Hải Dương.

Đời thứ hai là cụ Nguyễn Phúc Thọ.

Đời thứ ba là các cụ Phúc Thành, Phúc Minh, Phúc Đại, Phúc Khánh, Phúc Hạnh.

Cụ Phúc Thọ, Phúc Thành, Phúc Minh, ba cha con đã bỏ nhà đi vào Thanh Hóa rồi mất tích ở đó vì việc binh cách.

Từ chi tiết này, họ Nguyễn Thanh Hoa ở Phù Lưu, Ứng Hòa, Hà Nội và họ Nguyễn ở làng Vọc, Bình Lục, Hà Nam đã nhận được ra nhau.

Cả hai họ đều có chung một cụ tổ Nguyễn Phúc Thọ và Nguyễn Phúc Thành.

Cụ Nguyễn Phúc Thọ, ở Vụ Bản thì không biết mất vào ngày nào, mồ mả đặt ở đâu nhưng ở Phù Lưu, Ứng Hòa, Hà Nội thì biết ngày giỗ cụ là ngày 24 tháng 2, mộ táng tại nơi phát tích.

Cụ Phúc Thành là con cụ Phúc Thọ, ở Vụ Bản không biết ngày giỗ và mồ mả ở đâu, ở Phù Lưu thì biết ngày giỗ là ngày mồng 2 tháng 4, mộ táng tại cánh đồng thượng làng, Phù Lưu.

Thì ra, cụ Thọ cùng hai con là Thành và Minh vào Thanh Hóa tham gia việc quân. Chắc là cụ Thọ, cụ Minh chết ở Thanh Hóa, còn cụ Thành thì trốn biệt về Phù Lưu, âm thầm, lặng lẽ, lấy vợ sinh con ở Phù Lưu rồi con cháu phát triển đến ngày nay.

Chúng tôi không muốn là người mất gốc rất thiết tha được chắp nối với cộng đồng Mạc tộc.

Trưởng họ Nguyễn Thanh Hoa

 

Nguyễn Văn Dũng