Ý TƯỞNG VỀ TỔ CHỨC SINH HOẠT TÂM LINH HỌ MẠC Ở CAO BẰNG…

THAM LUẬN ĐẠI HỘI MẠC TỘC

 Ý TƯỞNG VỀ TỔ CHỨC SINH HOẠT TÂM LINH HỌ MẠC Ở CAO BẰNG…

Thái Kế Toại

Tôi đã làm dàn ý phát biểu về việc Mạc tộc Việt Nam chung tay xây dựng sinh hoạt tâm linh của họ Mạc ở Cao Bằng nhưng Đại hội không dành phần cho tham luận cá nhân trong khi múa hát và thủ tụng tặng hoa mất qúa nhiều thời gian. Lướt qua văn kiện đại hội không thấy nhắc gì đến vấn đề này tôi có lưu ý ông Phan Đăng Nhật  và ông Thái Khắc Việt. Ông Phan Đăng Nhật có bổ xung khi đọc báo cáo nhưng sơ sài và không có biện pháp nào cả trong phần phương hướng nhiệm kỳ.

Trong phát biểu tại đại hội ông Mạc Đường có nói một ý rất hay là đã hết giai đoạn chung phục thủy rồi thì từ nay mục tiêu của họ Mạc là gì? Tôi thì nghĩ khác ông Mạc Đường một chút, chúng ta chưa đi hết giai đoạn chung phục thủy bởi vì vẫn chưa xây xong Từ đường họ Mạc Việt Nam trên mảnh đất phát tích họ là Long Động. Sau nữa là hầu như chưa làm gì cho việc xây dựng sinh hoạt tâm linh cho họ Mạc ở Cao Bằng nơi Vương triều Mạc đã tồn tại gần một trăm năm để lại một khối lượng di sản vật thể và phi vật thể không nhỏ, được chính ông Nhật và mấy nhà nghiên cứu gọi là giai đoạn Cao Bằng, sau nữa là hậu Cao Bằng.

Do đặc thù địa phương hoạt động của Ban Liên lạc họ Mạc Cao Bằng không mạnh ngay cả khi có hậu duệ làm Bí thư tỉnh. Do xa xôi cách trở Ban Liên lạc họ Mạc Cao Bằng ít có điều kiện tiếp xúc giao lưu với cộng đồng Mạc tộc Hà Nội, các tỉnh thành trong nước. Nếu cả Mạc tộc Việt Nam không chung tay hỗ trợ giúp sức thì Ban Liên lạc họ Mạc Cao Bằng khó đảm đương được việc xây dựng sinh hoạt tâm linh họ Mạc tại Cao Bằng. Đề án về Di sản văn hóa lịch sử nhà Mạc ở Cao Bằng do Trung Tâm bảo tồn kỹ thuật truyền thống văn hóa của Hội Sử học Việt Nam chủ trì đã được địa phương chi tiền thực hiện. Hội thảo tổ chức xong rồi nhưng bước tiếp theo thì còn bỏ ngỏ. Đề xuất biện pháp tổ chức thì không rõ ràng. Vì thế mọi sự lại rơi vào im lặng cho đến nay. Cho nên trước ngày đại hội Mạc tộc lần II bản nghị quết của họ Mạc Cao Bằng cũng rất sơ sài và không nhắc gì đến việc nâng cao sinh hoạt tâm linh dòng họ Mạc Việt Nam ở Cao Bằng. Bà con thật là nhún nhường an phận!

Tôi xin nêu ý tưởng của tôi như sau:

Để cho sinh hoạt tâm linh dòng họ Mạc Việt Nam ở Cao Bằng được thể hiện cụ thể về vật chất và tinh thần cần có sự tham gia góp sức của toàn thể họ Mạc Việt Nam nhất là các chi hậu duệ có nguồn gốc từ Cao Bằng trong và ngoài nước, các doanh nhân họ Mạc, những người có lòng yêu mến sự nghiệp nhà Mạc ở Cao Bằng.

Trước hết cần xác định một ngày Lễ tưởng niệm các vua nhà Mạc ở Cao Bằng. Ngày lễ này là ngày lễ tổ thứ ba sau lễ ở Long Động và Cổ Trai của toàn thể họ Mạc Việt Nam.

Sau nữa cần xây ngay một đền thờ các vua nhà Mạc Cao Bằng tại Cao Bằng. Đó là địa điểm để tổ chức ngày lễ và con cháu, khách hành hương tham quan thắp hương tưởng niệm nhà Mạc ở Cao Bằng.

Sau khi có ngày lễ và đền thờ, họ Mạc đứng ra tổ chức ngày lễ, con cháu họ Mạc tổ chức hành hương về Cao Bằng, các chi họ có nguồn gốc Cao Bằng thì về bái yết tổ tiên. Lâu dần việc này trở thành một nếp sinh hoạt thường xuyên của họ Mạc như ở Long Động và Cổ Trai. Từ đây nguồn lực hỗ trợ tài chính sẽ hình thành cho Cao Bằng để giữ gìn các di sản văn hóa lịch sử nhà Mạc ở Cao Bằng.

 

Cụ thể việc thực hiện như sau:

Ngày lễ tưởng niệm Nhà Mạc ở Cao Bằng.

Tên gọi này hợp lý hơn. Hiện nay không có ngày lề hội cổ ở Cao Bằng có thể dùng cho lễ hội này được. Một ngày có ý nghĩa về việc lên ngôi của vị vua Mạc đầu tiên ở Cao Bằng. Phù hợp về thời tiết, thuận lợi cho sự hành hương của con cháu từ xuôi lên. Có thể sau ngày lễ ở Cổ Trai 1-2 tháng.

Xây đền thờ các vua nhà Mạc ở Cao Bằng.

Ban đầu chưa cần xây to, chỉ cần xây một ngôi đền 3 gian, đơn giản thôi, tương đương một nhà thờ chi họ, kinh phí khoảng 400 triệu. So với các đền ở Long động, Cổ Trai thì việc này không khó, thậm chí một mình cô Thái Hương có thể làm được. Sau này khi có vốn đền thờ sẽ được nâng cấp to lớn hơn.

Địa điểm xây đền.

Phục Hòa thì xa quá. Nà Lữ thì đã có đền vua Lê. Chỉ còn Thành Bản Phủ là địa điểm tốt nhất, ngày xưa chính là khu có cung điện thiết triều, xung quanh còn vườn thượng uyển, giếng Ngọc, chùa Đống Lân, miếu Bà , chợ Hán Séng. Khuôn viên thành Bản phủ còn đất rộng.  Trước đây mấy năm ông Bùi Nguyên Long một hậu duệ họ Mạc nhà ở cạnh thành có lần đã nảy ra ý tưởng này, xin xây đền với sự đồng ý của huyện, bằng tiền của gia đình ông. Tiếc rằng việc không thành do Ban Liên lạc họ Mạc Cao Bằng không nhất trí.

Tôi đề nghị Hội đồng Mạc Tộc Việt Nam khóa II và Hội đồng Mạc tộc Cao Bằng cần xem xét bổ xung ngay đề nghị này vào chương trình hoạt động của khóa. Coi là một hoạt động quan trọng cần dốc tâm và lực tổ chức thực hiện, lập một Tiểu ban  chuyên trách và giao cho một Phó Chủ tịch là Trưởng ban để thực hiện đề án này.

Mong rằng bà con họ Mạc trong và ngoài nước, các Ban liên lạc , các Hội đồng Mạc tộc trung ương và tỉnh thành hết sức lưu tâm và có hành động thiết thực kịp thời để một ngày không xa từ ý tưởng của tôi một khu tưởng niệm Vương triều Mạc ở Cao Bằng sẽ được xây dựng, để linh hồn các vị vua, các tướng lĩnh, binh sỹ, các con cháu họ Mạc đã hy sinh vì sự nghiệp nhà Mạc ở Cao Bằng được thanh thản. Cao Bằng sẽ thành điểm hành hương hội tụ con cháu họ Mạc cả nước và khách du lịch như Long Động, Cổ Trai.

                                                                  Hà Nội 10-2014