Góp bàn về chiến lược phát triển
mạc tộc các địa phương và mạc tộc Việt Nam
Thái Văn Tâm
1- VỀ CƠ CẤU TỔ CHỨC
Cần thống nhất tên gọi :
Sắp tới đây một số địa phương sẽ Đại hội bầu Hội đồng Mạc tôc. Hiên nay một số nơi vẫn gọi Ban liên lạc, theo tôi vai trò của Ban liên lạc vẫn như cũ nhưng tầm vóc đã lớn nên thống nhất cách gọi là Hội đồng Mạc tộc (HĐMT) ở địa phương và chung cả nước: Hội đồng Mạc tộc Việt Nam. HĐMTVN là tố chức lãnh đạo cao nhất nhưng cũng có thể hiểu cụm từ này dùng để nói đến toàn thể cộng đồng họ Mạc và gốc Mạc trên khắp Việt Nam và ở nước ngoài.
Ở các địa phương thì gọi theo tên địa phương.
Ví dụ : Hải Phòng – Hội đồng Mạc tộc Hải phòng gọi tắt là MTHP; Hội đồng MT Hải Dương gọi tắt là MTHD vv…
Thời gian qua HĐMT các địa phương và HĐMT Việt Nam đã làm được rất nhiều việc lớn và Đại hội vừa qua là một minh chứng cho những thành tựu mà cộng đồng Mạc ttộc đã đạt đươc. Trong đó HĐMTVN và HĐMT các địa phương góp phần rất quan trọng. Tuy nhiên vẫn còn một số tồn tại, hạn chế, mong rằng kỳ này HĐMTVN và HĐMT các đia phương sẽ kiên quyết khắc phụ để mọi mặt công việc đều được phát triển tót đẹp.
HĐMT Việt Nam đã có đủ các ban nhưng hầu hết ít hoạt động hoặc hoạt động chưa hiệu quả.
Tới đây nên phân công rõ nhiệm vụ cụ thể cho từng vị trí lãnh đạo chuyên trách..
HĐMT địa phương và các ban chức năng HĐMTVN soạn thảo chương trình hành động của mình, sáu tháng báo cáo một lần. Sau một năm tổng kết công việc đã hoàn thành, nếu không hoàn thành phải tìm hiểu nguyên nhân tại sao? Và cùng nhau tìm cách khắc phục.
Thành phần Ban Chấp hành HĐMT cần có nhiều độ tuổi nối tiếp các thế hệ để “tre già măng mọc”, phát triển bền vừng liên tục…
Trường hợp cao tuổi vẫn cần người có uy tín và danh vị đứng đầu thì cấp dưới phải hết lòng tham mưu giúp việc cấp trên đảm nhiệm trọng trách.
Phát huy tính dân chủ cao trong hoạt động của HĐMT tránh tùy tiện ra những quyết định mang tính chủ quan, nóng vội. Mọi ý kiến cần được tôn trọng, trao đổi, phản biện để đi đến đồng thuận.
Người đóng góp ý kiến phải lấy tình thần “cùng dòng máu, đồng tộc”, thẳng thắn nhưng chân thành, không nên nặng lời với nhau. Phải nâng niu trân trọng tình đoàn kết gắn bó, tránh tư tưởng bất cần. Người được góp ý nếu thấy đúng phải vui vẻ nhận khuyết điểm, không bảo thủ, không để bụng. Khi có mâu thuẫn xảy ra nên qua Ban kiểm tra xem xét, phân xử, đưa ra Hội đồng giải quyết sao cho có lý có tình…
Nêu cao tinh thần đoàn kết và bình đẳng. Công tác trong việc Họ không có địa vị, không có lương, quyền cho người lãnh đạo. Nên công tác này rất khó, cần xử lý khéo léo tế nhị nếu không sẽ dẫn đến bỏ việc không tham gia do tự ái, tự ti vv…
Các cụ già và các cấp lãnh đạo luôn luôn động viên tinh thần tự tôn dòng Họ để mọi người thấy được niềm tự hào: Chúng ta là con cháu của một vương triều. Nâng cao nhận thức của lớp trẻ về cội nguồn dòng Họ. Dòng họ có phát triển và duy trì ngày một mạnh mẽ hay không rất cần ở lớp trẻ kế cận. Cha, ông là tấm gương trong công tác Họ, giáo dục cho chính con cháu mình trước, sau đó mới đến người ngoài.
Phong trào phát triển dòng họ phải lôi kéo được mọi tầng lớp, mọi thế hệ hăng hái tham gia, nếu không ít năm sau nữa phong trào Mạc Tộc sẽ dần mai một. Ngay từ bây giờ chúng ta phải thực hiện nhiệm vụ này một cách liên tuc.
Khi giới thiệu đại biểu đi dự đại hội Mạc Tộc các cấp nên có thành phần là học sinh, sinh viên xuất sắc, hay những người trẻ tuổi đã thành đạt, chọn 1 hay 2 nhân tố tiêu biểu nhất đọc tham luận tại đại hội.
2 – TÀI CHÍNH
Đây là điều kiện quan trọng để phát triển. Đại bộ phận các gia đình trong cộng đồng MT còn nghèo, khoản thu từ huy động không cao. ở các địa phương khoản thu này cũng chỉ đủ duy trì hoạt động Hội, số dư cho đóng góp chung còn rất hạn chế.
Các địa phương khẩn trương lên danh sách các doanh nghiệp có tiềm lực tài chính khá gửi lên Văn phòng HĐMTVN để thành lập Câu lạc bộ Doanh nhân Mạc Tộc.
CLB DNMT cần sớm có chương trình hoạt động cụ thể và thiết thực như : Liên doanh liên kết, trao đổi thương mại vv…có hiệu quả và từ đó góp phần tạo được nguồn tài chính dồi dào cho Quỹ Mạc tộc địa phương và Quỹ chung của HĐMTVN.
Công ty CP Mạc Tộc muốn hoạt động được phải đứng liên doanh với các công ty trong CLBDNMT và phải được sự hỗ trợ mạnh mẽ từ nhiều phía, để sau 3 – 4 năm công ty hội đủ điều kiện hoạt động độc lập. Lợi nhuận của Công ty chi cho hoạt động của Công ty và đóng góp vào quỹ MTVN
Huy động mọi nguồn lực để gây quỹ địa phương và quỹ HĐMTVN dồi dào sẽ giải quyết được những việc sau đây :
1. Hiện tại Dương Kinh đã hoàn thành giai đoạn 1. Như vậy đã rất hạnh phúc đối với chính quyền và nhân dân thành phố Hải Phòng nói chung và con cháu Tộc Mạc nói riêng, các giai đoạn tiếp theo nhà nước sẽ đầu tư, Quỹ Mạc tộc chưa có tài chính mạnh nên chưa tham gia cùng, chỉ kêu gọi đóng góp tùy tâm.
2. Từ đường Họ Mạc tại Cổ Trai là di tích có ý nghĩa quan trọng, cần được đầu tư tôn tạo. Việc này nên bàn và lấy ý kiến dân chủ rộng rãi trong Mạc tộc.
3. Khu tưởng niệm cụ Mạc Đĩnh Chi Nhà nước cũng đầu tư nhưng do kinh tế khó khăn , cắt giảm đầu tư công nên tiến độ không triển khai được, các ban ngành cố gắng tác động để sớm hoàn thành. Mạc tộc Việt Nam nên kêu gọi đầu tư vào các công trình phụ trợ cần thiết mà Nhà nước không làm.
4. Đền Quan Quận tại xã Nam Sơn huyện Sóc Sơn Hà Nội. Đây là đền thờ các vị quận công và binh sĩ triều đình nhà Mạc hy sinh trong thời kỳ rút lên Cao Bằng không phải là di tích cấp quốc gia nên khó xin được giấy phép đầu tư lớn, chỉ nên góp một số vốn nhất định cùng với địa phương xây dựng lại đền với quy mô vừa phải.
5. Các di tích tại Cao Bằng
Miếu Bà thờ Hoàng Hậu Đinh Thị Thành vợ vua Mạc Kĩnh Vũ hiện nằm tại làng Cao Bình xã Hưng Đạo thị xã Cao Bằng. Miếu Bà hiện nay là cấp 4 lợp proximent không có cửa trông rất thê thảm và tang thương, cần phải xây dựng lại, dù nhỏ kinh phí cũng phải 2 – 300 triệu đồng. Tiếp đến dành một khoản kinh phí mời bên bảo tàng và một số nhà sử học lên Cao Bằng khảo sát, đánh giá lại tất cả các di tích của thời kỳ Nhà Mạc, lập kế hoạch cho bảo tồn và phục dụng những di tích còn sót lại . khi điều kiện cho phép xây dựng khu tưởng niệm vương triều Nhà Mạc tại Cao Bằng.
Tại các địa phương lập quỹ khuyến học khuyến tài, quỹ xoá đói giảm nghèo . Rà soát lập danh sách những hộ trong các Chi họ nghèo khó, cần trợ giúp. Nhưng không cho vay bằng tiền mặt dễ gây thất thoát. Mà đề nghị họ lập phương án sản xuất kinh doanh để cho vay bằng cách trang bị những phương tiện,ví dụ đối với nông dân thì giao cho một con trâu hoặc bò nái để họ chăm sóc (thường xuyên kiểm tra nhắc nhở) khi con nái đẻ họ được nhận con bê, hết thời kỳ con bú.chuyển Con mẹ qua chủ hộ khác. Cứ thế nhân rộng ra . đối với các hộ sản xuất thì trang bị phương tiện sản xuất và định ra thời gian thu hồi vốn. Khi địa phương nào bị thiên tai, hạn hán, lũ lụt mất mùa. Hay gia đình nào bị đại hạn phải khẩn trương lập kế hoạch cứu trợ kịp thời, kinh phí từ quỹ Mạc Tộc địa phương, nếu quá sức sẽ trích từ quỹ Mạc tộc Việt Nam hoặc kêu gọi quyên góp trong cộng đồng Mạc Tộc.cương quyết không để hộ nào bị đói . Những việc xẩy ra thường xuyên như thăm hỏi, ốm đau, ma chay…v.v. cũng cần quan tâm sâu sắc (Việc này chi họ Hoàng xã Hiệp An Hải Dương làm rất tốt)
Phong trào xóa đói giảm ngèo phải vận hành liên tục đến khi hết hộ đói nghèo trong dòng họ mới thôi .. chuẩn nghèo do các địa phương căn cứ vào mặt bằng kinh tế tại địa phương để xác lập…
Những hoạt động này ngoài ý nghĩa sẻ chia gắn bó trong dòng tộc, còn góp phần vào công tác cộng đồng, phát triển xã hội.
* Phải công khai tài chính minh bạch.
Công khai những khoản thu và khoản chi hàng quý của HĐMT địa phương và của HĐMTVN cuối năm, có tổng kết đánh giá hiệu quả những khoản đã đầu tư …Các kết quả quyết toán thu – chi cuối năm cũng cần công bố trên trang Web Mạc tộc.
* Hết sức tiết kiệm chi tiêu, chi thật hiệu quả cho những việc có ý nghĩa. Tài chính minh bạch và những đồng tiền quyên góp sử dụng hiệu quả thiết thực nó sẽ tác động rất lớn đến sự đóng góp của nhiều nhà hảo tâm. Vì họ thấy được sự đóng góp của mình đã đến đúng địa chỉ, đã mang lại nhiều niềm vui và hạnh phúc cho người khác.
Mọi đóng góp dù nhỏ đều đáng trân trọng bởi tuỳ theo khả năng của mỗi người.. Những người có đóng góp kinh phí lớn cho dòng họ được khắc tên vào bia đá ở các công trình họ đã ủng hộ. Mọi đóng góp cần vô tư và chân thành, tránh hiện tượng chi phối các công trình đầu tư …
Thời gian qua công tác kết nối dòng Họ triển khai chưa mạnh mẽ.
Nhiều Chi Họ đã gửi thư và điện lên nhờ HĐMTVN và Hà Nội tìm hiểu về phả hệ, kết nối dòng tộc…
Tới đây nên dành một quỹ cho công tác này. Vận động những nhà sử học, những giáo sư khoa học tham vấn góp ý hoặc dịch những thư tịch cổ liên quan đến dòng họ mạc và gốc mạc. Cử người xuống các địa phương xác minh làm rõ để trả lời những Chi Họ đang yêu cầu.
Hoặc tìm và phát hiện thêm những Chi họ mới.
Lãnh đạo MT các địa phương khi nhận được thông tin dù nhỏ liên quan đến các Chi Họ đều báo tin cho Ban Kết nối dòng họ. Các địa phương đả có các chi họ hoạt động nhưng chưa thành lập HĐMT cần khẩn trương thành lập HĐMT nếu có khó khăn báo cáo hội đồng MTVN triển khai giúp.
Trên đây là ý kiến của cá nhân tôi không ngoài mục đích “góp bàn việc họ” chắc còn thiếu và khiếm khuyết. Kính mong các cụ và quý vị bổ sung góp ý để hoàn thiện quy ước làm việc cho HĐ MT cả nước.
Tôi mong rằng đến đại hội MTVN lần thứ 4 năm 2020 sẽ có hàng ngàn đại biểu, tổ chức tại Dương Kinh để các bậc tiên đế mỉm cười ngắm nhìn cháu con vui vầy sum họp.
Kính chúc toàn thể các cụ, các ông, các bà, cô bác anh chị em, các cháu trong toàn Tộc Mạc mạnh khoẻ, hạnh phúc, đoàn kết giúp nhau vươn lên trong cuộc sống.
Hà Nội, tháng 11/2011
THÁI VĂN TÂM
