TÂM TÌNH NGƯỜI HẢI DƯƠNG VỀ MỘT MIỀN QUÊ ĐỊA LINH NHÂN KIỆT !

Năm 2009, nhân kỷ niệm 1.000 năm Thăng Long-Hà Nội,UBND tỉnh Hải Dương quyết định giao dự án phục dựng Khu di tích đền Long Động (đền Mac Đĩnh Chi, Lăng quan trạng và Điện Sùng Đức) cho UBND huyện Nam Sách làm chủ đầu tư. Tại đây khi đã thực hiện được những công trình chính : Đền thờ Thủy tổ Hồng Phúc Đại Vương Mạc Hiển Tích, em Ngài là Mạc Kiến Quan, Viễn tổ Kiến Thủy Khâm Minh Văn Hoàng Đế Lưỡng Quốc Trạng Nguyên Mạc Đĩnh Chi; Lăng quan trạng (nơi an nghỉ của trạng nguyên Mạc Hiển Tích, Tiến sĩ Mạc Kiến Quan, Lưỡng quốc trạng nguyên Mạc Đĩnh Chi) hạng mục công trình Điện Sùng Đức và khuôn viên tiên cảnh Đền còn việc giải phóng mặt bằng chưa được thực hiện. Năm 2019 UBND tỉnh Hải Dương quyết định công nhận Đền Long Động, xã Nam Tân, huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương là điểm du lịch cấp tỉnh và nâng cấp Lễ hội Đền Long Động lên quy mô cấp huyện (từ ngày giỗ LQTN Mạc  Đĩnh  Chi 10 tháng 2 Canh Tý  trở đi). Là những con hồng cháu lạc Nam Sách, Hải Dương xa quê hương tôi tâm đắc sâu sắc về các quyết định của UBND tỉnh Hải Dương về Đền Long Đông, trong đó có quyết định công nhận Đền Long Động là điểm du lịch cấp tỉnh – gắn địa linh nhân kiệt Hải Dương với hùng thiêng đất Việt ….Hằng ngàn năm dưới chế độ phong kiến, đất nước trải biết bao sóng gió trước nạn xâm lăng, nhưng ở triều đại nào, trong nhân dân Việt Nam cũng có những nhân kiệt xuất chúng: Vào đầu công nguyên Hai Bà Trưng phất cờ khởi nghĩa; Người Hồng Châu tự hào có Khúc Thừa Dụ để  sau đó Ngô Quyền có điều kiện chống quân Nam Hán giành thắng lợi; Đinh Tiên Hoàng dẹp 12 sứ quân thống nhất đất nước; Nhà Lý di Đô ra Thăng Long mở mang giang sơn Đại Việt; Trần-Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn, vị tướng lừng danh thế giới, lập chiến công hiển hách, đánh thắng quân Nguyên Mông, một đội quân đế quốc hung hãn, hùng mạnh nhất thế giới đương thời. Hải Dương luôn được coi là vùng đất “địa linh, nhân kiệt” là một trong những cái nôi của nền văn hóa lâu đời của cả nước; Lịch sử ngàn năm bồi đắp và hội tụ đã để lại cho vùng đất này những tài sản vô cùng quý giá, đó là 1.098 di tích, trong đó 133 di tích xếp hạng cấp quốc gia, có nhiều di tích được xếp hạng đặc biệt như Côn Sơn, Kiếp Bạc. Hải Dương cũng là miền đất sinh ra gắn liền với tên tuổi của nhiều anh hùng dân tộc, danh nhân văn hóa thế giới như Trần Hưng Đạo, là một trong mười tướng tài trên thế giới, vị anh hùng dân tộc, sống mãi trong tâm thức của nhân dân Việt Nam, bằng những chiến công hiển hách ba lần đánh thắng quân Nguyên; Chu Văn An nhà giáo tài đức vẹn toàn, lịch sử dân tộc tôn vinh ông là nhà nho có đức nghiệp lớn nhất; Danh nhân văn hóa thế giới Nguyễn Trãi, có tầm tư tưởng vươn lên trước nhiều thế kỷ; Mạc Đĩnh Chi với học vấn đứng đầu quân nho, danh tiếng lẫy lừng, vị Trạng nguyên được phong cho Lưỡng quốc mang vẻ vang cho đất nước; Đại danh y Tuệ Tĩnh, vị thánh thuốc nam cả nước ngưỡng mộ.

Đúng như người xưa vẫn nói “Địa linh nhân kiệt” hiếm có nơi nào như làng Long Động thời phong kiến có hai trạng nguyên, một tiến sĩ : Mạc Hiển Tích đỗ trạng nguyên năm 1086 làm quan thượng thư đời Lý Nhân Tông. Mạc Đĩnh Chi đỗ trạng nguyên năm 1304, làm quan thượng thư đời Trần Anh Tông, Mạc Kiến Quan đỗ tiến sĩ năm 1086, làm quan thượng thư đời Lý Nhân Tông.

Mạc Đĩnh Chi, tên tự là Tiết Phu, vốn người Lan Khê, huyện Bình Hà, châu Nam Sách, lộ Lạng Giang, sau đó dời đến làng Lũng Động, nay thuộc xã Nam Tân, Nam Sách, Hải Dương. Mạc Đĩnh Chi sinh ra trong một gia đình có truyền thống khoa bảng, nhưng không may cha mất sớm, gia cảnh bần hàn. Bù vào những thiệt thòi đó là sự thông minh xuất chúng của Mạc Đĩnh Chi và mẹ ông là người có tâm hồn lớn rất mực thương yêu con, tần tảo nuôi con ăn học đến nơi, đến chốn, một phẩm chất cao quý của người phụ nữ Việt Nam. Đến tuổi đi học Mạc Đĩnh Chi tỏ ra mẫn tiệp, học một biết mười, có tư chất thông minh hơn người. Đến kỳ thi Đại khoa năm Hưng Long 12 (năm 1304) ông đỗ đầu Đệ nhất giáp, tức Trạng nguyên. Năm 1304, Mạc Đĩnh Chi với tài năng và đạo đức của mình, ông dành được sự tin cậy của triều Trần, lần đầu tiên ông được vua Trần Anh Tông cử đi sứ nhà Nguyên, Mạc Đĩnh Chi đã không hổ danh là một tân Trạng nguyên của Đại Việt với khí phách kiên cường, tinh thần tự tôn tự hào dân tộc và tài văn thơ ứng đối mẫn tiệp trước các đại thần của triều Nguyên, khiến cho vua quan triều Nguyên rất vị nể và thần phục phong cho học vị Lưỡng quốc trạng Nguyên và được các sử thần triều Nguyên ghi chép rất trân trọng vào sổ Bộ chính sử quốc gia. Năm 1324, dù đã gần 60 tuổi, Mạc Đĩnh Chi được vua Trần Minh Tông tin tưởng cử đi sứ nhà Nguyên lần thứ hai, điều này chứng tỏ mức độ tin cậy tuyệt đối của vương triều Trần với Mạc Đĩnh Chi và ông đã hoàn thành xuất sắc trọng trách của một sứ thần. Chính nhờ có sự giao tiếp đắc nghi giúp sức nên trong khoảng một trăm năm đã ngăn được sự nhòm ngó của Trung Quốc mà tăng thêm thanh danh cho văn hiến nước nhà. Mạc Đĩnh Chi làm quan và hoạt động dưới ba đời vua triều Trần : vua Trần Anh Tông (1203-1314), vua Trần Minh Tông (1314-1329), vua Trần Hiến Tông (1329-1341). Tuy làm quan nhưng Mạc Đĩnh Chi có tiếng là liêm khiết. Ông sống giản dị, lạc quan, mang hết tâm lực và trách nhiệm của mình để phục vụ đất nước. Năm 1339 Mạc Đĩnh Chi được tặng phong tước hầu. Mạc Đĩnh Chi tạ thế ngày 10/2 năm Bính Tuất(1346).

UBND tỉnh Hải Dương quyết định công nhận Đền Long Động ( Đền thờ Lưỡng quốc Trạng nguyên Mạc Đĩnh Chi), xã Nam Tân, huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương là điểm du lịch cấp tỉnh là một nghĩa cử khách quan, đậm nét nhân văn vì Hải Dương ngày nay đã khẳng định được vị thế của mình trong công cuộc xây dựng và phát triển kinh tế xã hội. Hải Dương đang nỗ lực không ngừng để vươn lên hòa nhập cùng sự đổi thay từng ngày, từng giờ của đất nước, phát huy truyền thống của một vùng đất giầu đẹp, văn hiến và anh hùng, mãi mãi mang niềm tự hào, là điểm đến của đông đảo du khách trong nước và nước ngoài.

                                                Nguồn: Nhà giáo Ưu tú Mạc Xuân Kỷ- TP HCM.

   MỘT SỐ HÌNH ẢNH TẠI ĐỀN MẠC ĐĨNH CHI.

BẰNG CÔNG NHẬN DI TÍCH LỊCH SỬ VĂN HÓA ĐỀN LONG ĐỘNG ( Đền thờ Lưỡng quốc trạng nguyên Mạc Đĩnh Chi)