Ngày hội lớn trên đất Dương Kinh

Những ngày này, không khí lễ hội ngập tràn xã Ngũ Đoan nói riêng và  huyện Kiến Thụy nói chung. Lễ kỷ niệm 473 năm ngày mất của Thái tổ Mạc Đăng Dung được huyện Kiến Thụy tổ chức với quy mô lớn tại khu tưởng niệm các vua nhà Mạc. Nhiều hoạt động ý nghĩa được tổ chức trong dịp này.

Nhộn nhịp nông sản tiến Vua

Ông Ngô Minh Khiêm, Trưởng Ban quản lý (BQL) Khu tưởng niệm các vua nhà Mạc cho biết: “Điểm nhấn lễ hội kỷ niệm 473 năm ngày mất Thái tổ Mạc Đăng Dung là lễ tiến vua vào ngày 14-9, tức 22-8 âm lịch. Từ muôn phương, con cháu họ Mạc, gốc Mạc tề tựu về đây, bái vị đức vua khai sáng triều Mạc”. Họ dâng lên Thái tổ Mạc Đăng Dung và các vua nhà Mạc những vật phẩm đặc trưng vùng miền nơi sinh sống.

Lễ hội bắt nguồn từ phong tục làng Cổ Trai. Thuở xưa, làng thờ vua Mạc Đăng Dung là thành hoàng làng và tổ chức lễ hội vào ngày 22 tháng 8 âm lịch hằng năm (ngày mất của Thái tổ Mạc Đăng Dung). Vào ngày hội, mỗi họ trong làng đều dâng lễ vật gồm sản vật đặc trưng của địa phương, những món ăn chế biến từ tôm cá, dâng thành hoàng, tưởng nhớ đến thuở thiếu thời, gian khó ông đánh cá kiếm sống. Phần tế lễ ngày hội được các cụ cao tuổi, các chức dịch và hội tư văn đảm nhận. Đặc biệt, việc đọc chúc văn ca ngợi công đức thành hoàng, cầu xin thành hoàng che chở cho dân làng luôn được giao trưởng họ Mạc thực hiện. Từ khi có Khu tưởng niệm các vua nhà Mạc, lễ tiến vua được tổ chức quy mô lớn, con cháu họ Mạc trên toàn quốc cùng tề tựu về đây. Lễ tiến vua năm nay, ngoài các mâm lễ có những vật phẩm lạ, đặc trưng của con cháu họ Mạc, gốc Mạc như vải thiều, nhãn lồng của chi họ Mạc ở Hưng Yên, bánh gai, bánh đậu xanh của chi họ Mạc Hải Dương, bánh dày của chi họ Mạc Phú Thọ, “Mạc trà cung đình ẩm”, bưởi thơm Lâm Động, thuốc lào tiến vua của chi họ Mạc Hải Phòng, bưởi thanh trà của chi họ Mạc ở Huế, chuối ngự từ Hà Nam…, còn có các đặc sản, riêng có của các địa phương thuộc nội cung Dương Kinh xưa như cá chép hóa rồng của xã Ngũ Đoan, nếp cái hoa vàng Hữu Bằng, rượu tiến vua của Đoàn Xá, lợn quay mật ong của Tú Sơn…Tất cả nông sản dâng trong lễ tiến vua năm nay phải bảo đảm yêu cầu: ngon, đặc trưng và an toàn. BQL khu tưởng niệm các vua nhà Mạc gấp rút chuẩn bị lễ hội. Hơn 200 người được huy động luyện tập diễu rước theo kịch bản. Bài chúc văn ca ngợi công lao Mạc Thái tổ và các Tiên đế vương triều Mạc mong phát triển KT-XH, đào tạo nhân tài được chuẩn bị công phu. Hằng ngày đội văn nghệ luyện tập xướng ca với hai loại hình nghệ thuật diễn xướng được nhà Mạc coi trọng, phát triển ở Dương Kinh và Cao Bằng là chèo và hát then.

Ngày hội thượng võ

Ngoài phần tế lễ trang nghiêm, trong 3 ngày (từ 13 đến 15-9), tại khu tưởng niệm các vua nhà Mạc diễn ra phần hội với nhiều trò chơi biểu dương sức mạnh và tinh thần thượng võ. Điểm nhấn là liên hoan võ thuật các võ đường thành phố Hải Phòng. Du khách về đây được chứng kiến những màn thi đấu của 8 võ đường nổi tiếng trên địa bàn thành phố với các tiết mục trống trận kết hợp múa lân sư, đồng diễn thần đồng quyền, đội hình cờ bát quái, đoản côn tập thể với sự tham gia của hơn 200 người; các bài võ đối kháng như múa đại đao, tứ linh đao, lão hổ, song quạt, song long thương, đối kháng bằng đầu…Để có ngày hội thượng võ này, BQL Khu tưởng niệm các vua nhà Mạc và Trung tâm võ thuật lễ hội vương triều Mạc tổ chức các lớp đào tạo võ thuật cho thanh, thiếu niên huyện Kiến Thụy ngay tại khu tưởng niệm. Đồng thời, trung tâm thường xuyên mời các võ đường nổi tiếng trên địa bàn thành phố về giao lưu biểu diễn võ thuật. Liên hoan võ thuật tại Khu tưởng niệm các vua nhà Mạc năm nay tạo nền tảng cho giải thi đấu võ thuật đối kháng tranh giải giữa các võ đường trên địa bàn thành phố sẽ được tổ chức quy mô lớn nhân dịp kỷ niệm 475 năm ngày mất của Thái tổ Mạc Đăng Dung. Đây là hoạt động tri ân đức Thái tổ Mạc Đăng Dung và triều Mạc- một vương triều trọng tinh thần thượng võ.

Hai hoạt động song hành với liên hoan võ thuật là giải thi đấu cờ tướng mở rộng với sự tham gia của 32 kỳ thủ đến từ Kiến Thụy và các  huyện bạn và hội thi tiếng hát chim chào mào mở rộng, quy mô hơn 200 lồng chim.

Theo ông Ngô Minh Khiêm, Trưởng BQL Khu tưởng niệm các vua nhà Mạc, cùng với việc chuẩn bị cho phần lễ và phần hội trong Lễ kỷ niệm 473 năm ngày mất của Thái tổ Mạc Đăng Dung, BQL còn chú trọng gìn giữ các cổ vật quý trong khu tưởng niệm như thanh long đao hơn 500 tuổi của vua Mạc Đăng Dung, gốm sứ nhà Mạc, chiếc bình được các nghệ nhân khắc họa chùa Một cột, chim hạc; chuông đồng nặng 1.527 kg (trùng với chính năm lên ngôi 1527 của Thái tổ Mạc Đăng Dung) và chiêng đồng với 2 con rồng khắc nổi; bộ “văn phòng tứ bảo” bằng đá xanh lớn nhất Việt Nam gồm nghiên, bút, mực, giấy…để du khách muôn phương về đây có thể chiêm bái về với cố đô xưa.

Vân Khánh