GÓP PHẦN TÌM HIỂU VỀ NGƯỜI HỌ MẠC THÔN LONG ĐỘNG TRƯỚC VÀ TRONG CÁCH MẠNG THÁNG 8 NĂM 1945

         GÓP PHẦN TÌM HIỂU VỀ NGƯỜI HỌ MẠC THÔN LONG ĐỘNG TRƯỚC VÀ TRONG CÁCH MẠNG THÁNG 8 NĂM 1945

 

Theo dõi trên thông tin đại chúng, Đảng Nhà nước ta chủ trương năm 2014-2015 tổng rà lại người có công với cách mạng. Tác giả góp phần tìm hiểu về người họ Mạc thôn Long Động, trước và trong cuộc khởi nghĩa giành chính quyền 19/8/1945 .

 

Trong cuốn lịch sử Đảng bộ và nhân dân xã Nam Tân (1930-2000)-khoảng những năm 1940, trong cuốn lịch sử có đoạn viết : “Một số quần chúng thôn Long Động có cảm tình với hội Ái hữu, Tương tế và các tổ chức của địa phương nên sớm trở thành cơ sở cách mạng, làm nơi bắt mối liên lạc và cư trú hoạt động của các cán bộ về nằm vùng này, trong đó có gia đình ông Mạc Văn Mãn, Mạc Văn Bếch, Nguyễn Văn Thiết(anh rể), Mạc Văn Chanh (cụ thân sinh ra anh hùng Mạc Thị Bưởi)…”

 

Trong cuốn lịch sử còn ghi : “Ngay trong buổi chiều ngày 19/8/1945 các làng xã Nam Tân cùng đồng loạt nổi dậy giành chính quyền, nhân dân các thôn tập trung đông đảo tại đình làng, Uỷ ban cách mạng lâm thời tuyên bố ra mắt trước công chúng và tuyên bố xoá bỏ chính quyền cũ do đế quốc Pháp-Nhật dựng lên; thu ấn tín và mọi tài liệu của chính quyền tay sai; tuyên bố xoá bỏ mọi thứ thuế do chính quyền cũ đặt ra; kêu gọi giảm tô cho nhân dân; công bố 10 chính sách của Mặt trận Việt Minh; tuyên bố quyền dân chủ, quyền bình đăng của mọi công dân…”;  “UBCMLT lúc này vẫn theo đơn vị thôn, UBCMLT thôn Đột Lĩnh gồm 7 uỷ viên do ông Trần Văn Giai làm chủ tịch; UBCMLT thôn Quảng Tân gồm 7 uỷ viên do ông Đỗ Văn Thọ làm chủ tịch; UBCMLT thôn Long Động gồm 7 uỷ viên do ông Mạc Văn Mãn  làm chủ tích; UBCMLT thôn Trung Hà gồm 3 uỷ viên do ông Nguyễn Thế Hoán làm chủ tịch”.

 

Ban biên tập lịch sử chi bộ và nhân dân thôn Long Động, ngày 08/10/2012 ghi : “ UBCM lâm thời được lập” :

“1) Ông Mạc Văn Mãn làm chủ tịch

2)Ông Mạc Xuân Ất làm uỷ viên tư pháp

3)Ông Nguyễn Văn Cấp phụ trách thanh niên

4)Bà Lê Thị Hoà cán bộ phụ nữ

5)Ông Mạc Văn Toàn phụ trách quân sự

6)Ông Mạc Xuân Đảo cán bộ địa chính

7)Ông Mạc Văn Quỳ cán bộ tài chính”

                                  x

                                x   x

Từ những trích đoạn lịch sử trên, tác giả cảm nhận được :  

1) Thời khắc những năm 1940, rõ ràng gia đình ông Mạc Văn Mãn, Mạc Văn Bếch, Nguyễn Văn Thiết, Mạc Văn Chanh…nơi bắt mối liên lạc và cư trú hoạt động của cán bộ cách mạng về nằm vùng. Theo các lão đảng viên chi bộ thôn Long Động thì ông Mãn được sự chỉ dẫn tổ chức lực lượng chuẩn bị giành chính quyền 19/8/1945 gồm ông Mạc Xuân Ất, ông Cấp, bà Hoà, ông Toàn, ông Đảo, ông Quỳ  và Mạc Văn Khuông, ông Tý, ông Tá tham gia rải truyền đơn cho cách mạng.

 

2) Thời khắc 19/8/1945-06/01/1946 UBCMLT đã làm tròn trọng trách một chính quyền lâm thời trong lịch sử chi bộ và nhân dân thôn Long Động sớm ổn định, đoàn kết, tái thiết và an ninh trật tự xã hội, bàn giao cho UBND xã Nam Tân, Nam Sách, Hải Dương (4/1946) với trách nhiệm cao, các ông trong UBCMLT cũ được phân công làm việc tiếp-ông Mạc Xuân Ất, ông Mạc Xuân Đảo giặc Pháp giết 6/1949.

 

3) Trong kháng chiến chống thực dân Pháp : ông Thiết giặc giết, 2 con liệt sĩ, 1 con thương binh; năm 1953 ông Bếch bị giặc chôn sống, 1 con du kích tử nạn và ông Mạc Văn Tĩnh, Nguyễn Văn Sớ gốc Mạc, ông Nguyễn Văn Hân, Nguyễn Văn Cường, ông Nguyễn Văn Nhật giặc bắt tra tấn dã man mấy ngày liền, không lấy được bí mật cách mạng từ các ông, chúng đã chôn sống cùng một hố với ông Mạc Văn Bếch.    

                                   x

                                x    x

 

Những sự kiện và những người thực việc thực nêu trên, đã bổ sung cho lịch sử xã đầy đủ hơn, và mới thấy có ông Nguyễn Văn Cấp được giải quyết theo chính sách, còn các vị khác có công giúp đỡ cách mạng lúc hoạt động bí mật và có thành tích lập và bảo vệ chính quyền cách mạng lâm thời chưa được xem xét; nay Đảng, Nhà nước có chủ trương tổng ra soát lại người có công với cách mạng, đề nghị các vị cán bộ ở thôn khảo sát xác minh và đề nghị  chính quyền địa phương có sự xem xét sao cho thấu tình đạt lý, giữ được bản sắc công minh lịch sử.

 

Mạc Xuân Kỷ – MTHD tại TP.HCM ghi cảm nhận -12/2013